Толығырақ

03.07.2021

Тек жұмыс қана емес: көгершіндер-бұл жанның шынайы құмарлығы, өмірдің мәні

Б. Оразбаев атындағы 1-ЖЭО турбина цехының ауысым бастығы Сергей Гопактың  айтуыншаі 

Әркімнің қызығушылығы әртүрлі. Тағы бір кең таралған сүйікті істің бірі -көгершіндер-бұл жанның шынайы құмарлығы, өмірдің мәні. Құстардың сегіз мың түрінің ішінде бейбітшілік пен әл-ауқаттың символын таңдаған көгершін екендігі таңқаларлық емес. Көгершінге деген қызығушылық маған атам мен әкемнен дарыған. Алматыдағы әр ауладағы шатырда көгершіндер ұясы болған. Балалық шақтың естеліктерін тыңдап отырсақ, жұмыстан кейін біздің аталарымыз бен әкелеріміз теледидар экрандары мен планшеттерге емес, көгершіндерге асығатын болған. Ал көрші балалар болып шатырдағы көгершіндер ұясында жиналатынбыз. Құстарды  аспанға көтеретін уақыт қандай тамаша әсер қалдыратын! Көгершіндердің сорттарының саны әртүрлі. Тұрақты, көпжылдық, спорттық және сәндік көгершіндер бар. Барлық осы түрлер тұқымдар мен нәсілдерге бөлінеді. Олар сыртқы түрі, мөлшері және мақсаты бойынша ерекшеленеді. Көгершіндер дөңгелек ұшатын құстарға бөлінеді, қанаттарын қағып, құлай ұшады. Әр құс, адам сияқты, өзіндік сипатқа ие. Жұмсағы да,  қаттысы да бар. Біреу өзіне жақын болуға мүмкіндік бермейді. Қолыңа алсаң, сипасаң ұнамайды. Ал біреу, керісінше, қолына, иығына және басына қуана отырады. Кейбіреулер жаттығуға бейім емес.

Олар бірден белгілі, ал кейбіреулерін үйретуге де болады. Көгершіндерге күтім жасау жүйелі болуы керек. Күніне екі рет тамақтандырып, тазалау керек. Егер олардың балапандары болса, онда ересек құстарды күні бойы тамақтандыруға болады. Орташа алғанда, бір құстың диетасы бидай, арпа, бұршақ, жүгері, тұқым, тарыдан 35-40 грамм астық қоспасын құрайды. Азық-түлік неғұрлым әртүрлі болса, соғұрлым жақсы сезінеді. Айына бір рет ішетін тамағына немесе жемге антибиотиктер, дәрумендер, минералдар қосу үшін аурудың алдын алу қажет. Әрине, тұратын жерлері жылы әрі жарық болу керек. Жақсы нәтижеге қол жеткізу үшін көгершін тұқымы бойынша селекциялық жұмыстарды жүргізу қажет. Оларға күтім жасау және ұяшықты тазарту ғана емес. Сауатты жұп таңдау. Бұл дағдылар жылдар бойы келеді. Мен 21 жыл бойы көгершіндермен айналысамын. Жыл сайын бұл ісім көбірек ұнайды. Пікірлес достар пайда болды, біз құстармен алмасып, отарды жаңартып, толықтырамыз. Көгершіндерді өсіру, оларға қамқорлық жасау, оларды қүту-бұл керемет сезім.

Көгершіндерді ұстағысы келетіндерге кеңес: қызығушылық таныту, көгершіндерге деген сүйіспеншілік, өз тұқымын таңдау, көп уақыт бөлу. Мен жас әріптестеріме жинақталған тәжірибе мен құпияларды жеткізгеніме қуаныштымын, бірақ, өкінішке орай, қызығушылар саны өте аз. Жастар көгершіндерді өсіргісі келмейді. Уақыт өте келе бұл кәсіп те жоғалып кетсе, өкінішті. Біз  көк аспанға ұшып бара жатқан әдемі көгершіндерді көрмей кетуіміз әбден мүмкін.