Толығырақ

14.12.2020

Ардагер-энергетик Абдуллаев Қалық жайлы жарқын естеліктер

2020 жылдың 13 желтоқсанында 79 жасында Ардагер-энергетик Абдуллаев Қалық Абдуллаұлы қайтыс болды.

Жоғары дәрежелі кәсіби маман, талантты ғалым, саяси қайраткер және табысты басшы өмірден озды.

Қалық Абдуллаев-республикалық деңгейдегі қайраткер. Ол 1942 жылы 28 маусымда Қазақстанның оңтүстігінде дүниеге келген. Қазіргі Төлеби ауданының Қасқасу ауылында негізгі кәсібі шаруа еңбегі - егіншілік, мал шаруашылығы болды. Колхоз құрылысының жаңадан бой алған уақыты, механикаландыру немесе электрлендіру туралы айтуға әлі ерте болатын. Соғыстың басталуымен барлық қиындықтар қарттардың, әйелдер мен балалардың иығына түсті. Сәби Қалықтың ауыл ісіне ерте араласуы оның болашағына жол салды. Бала кезінен бастап ол ауыр физикалық жұмысты жеңілдетуге ұмтылды.

Үлкен отбасылы Қалық Абдуллаұлының анасы үнемі жұмыста болатын. Ол өте еңбекқор адам болатын, барлық балаларын аяғына тұрғызды. Оның үстіне жалғыз, себебі күйеуі соғыстан оралмаған.

Орта мектепті сәтті бітірген Қалдық Ташкент политехникалық институтына «электр станциялары» мамандығына оқуға түсті. Таңдау кездейсоқ болған жоқ. Жас жігіттің туған ауылдың, елдің өмірін жақсы жаққа өзгертуге деген ұмтылысы себепші болды.

Алпысыншы жылдардың басында Қалық Абдуллаұлының энергетикалық өндірістегі қызмет жолы басталады: ол оның барлық сатыларынан өтті. Кәсіби өсуі елдің ірі энергия жүйелерінің бірі – «Южказэнергомен» тығыз байланысты. Қалық Абдуллаұлы осы жүйені басқарғанға дейін энергетика министрлігінің аппаратына жаңадан ұйымдастырылған диспетчерлік бірлестік басқармасына энергетикалық тәртіп қызметінің бастығы қызметін атқарған.

Абдуллаев Калық «Южказэнергода» алдымен бас инженер болып тағайындалады, ал көп ұзамай басқарма бастығы болады. Энергия жүйесі өндірістің барлық көрсеткіштері бойынша алдыңғы қатарға жетті: электр станцияларының қуаттылығы артты, электр желілері тартылды, Жамбыл ГРЭС-і Одақта үздік деп танылды. Сол кезде Шымкент 3-ЖЭО іске қосылды.

1982 жылы Қалық Абдуллаұлы еліміздің энергетика саласы Министрінің бірінші орынбасары болып тағайындалды. Талап қойғыш, ұйымдастырушылық қабілеті жоғары басшы, білікті маман ретінде танылды. Қалық Абдуллаев кандидаттық диссертациясын сәтті қорғап, КОКП ОК Қоғамдық ғылымдар Академиясын, сондай-ақ Мәскеу қаласындағы КСРО Министрлер Кеңесі жанындағы Халық шаруашылығы Академиясын тәмамдады. Сондықтан оның Қазақстан мемлекеттік жоспарының төрағасы лауазымына тағайындалуы әбден заңды болды. Қалық Абдуллаұлының тәжірибесі қайта құру, егемен Қазақстанның қалыптасуы жылдарында ерекше қажет болды. Көп ұзамай ол Мемлекеттік жоспарлау комитетінің төрағасы, Премьер-министрдің орынбасары – Қазақ КСР Мемлекеттік экономикалық комитетінің төрағасы қызметтерін лайықты атқарды.

Жоғары білікті кәсіби маман, Қалық Абдуллаұлы, әріптестерінің пікірінше, батыл, табанды және өз ұстанымы бар адам. Ол бюрократиялық кедергілерді еңсере алды. Оның Қазақстанның батысындағы ірі бағдарламаларды инвестициялау бойынша жобаларға табысты қатысуын атап өткен жөн, сол кезде жаңа мұнай-газ кен орындарын, оның ішінде Теңіз, Қарашығанақ кен орындарын игеруге белгілі компанияларды тартудың сәті түсті. Бұл ретте Екібастұз ОЭК-нің одан әрі дамуы да ұмытылмады. Сол жылдары екінші ГРЭС-2 блогы іске қосылды.

Қалық Абдуллаұлы өте мейірімді, тәрбиелі және ұлағатты ұстаз, сенімді дос және отбасыға қамқор адам болған. Ол өзінің адал жары Ұлдықыз анамызбен балаларын еліміздің лайықты азаматтары етіп өсірді.

Қалық Абдуллаев халыққа қызмет етіп Президенттің көмекшісі болып жұмыс істеді. Ол өзінің кіші отаны-Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі болып қызмет атқарды.

Қалық Абдуллаұлы Абдуллаев-жаңа нарық типіндегі менеджердің керемет үлгісі. Кеңес дәуіріндегі Қазақ КСР ХШЖК-нің кешегі заманның жұмысын қазіргі «Атакент» Директорлар кеңесінің төрағасы болған әлемдік деңгейдегі жарқын және шебер ұйымдастырылатын форумдармен, көрмелермен және іскерлік кездесулермен салыстыру жеткілікті.

Қалық Абдуллаұлы әрқашан өзінің сүйікті мамандығына адал болған. Оны энергияға қатысты барлық нәрсе қызықтырды және алаңдатты. Ол әрқашан Қазақстанның өзін электр энергиясымен және әлдеқайда аз шығынмен қамтамасыз ете алатынына сенімді болды. Ол ұрпақтан-ұрпаққа беріліп келе жатқан дәстүрлердің құндылығын түсіне білді. Және осы дәстүрдің жалғасуына ат салысты.

Қазақстанның энергетика және электрлендіру бірінші министрі - ұмытылмас Батуров Тимофей Иванович туралы естеліктер кітабын дайындау және басып шығару, еңбек сіңірген энергетиктердің мерейтойларын ұйымдастыруға қатысу, энергетиктердің іскерлік клубын құру - осының барлығы оның бастамаларының аз ғана бөлігі.

«Алматы электр станциялары» АҚ ұжымы Ардагер- энергетик Абдуллаев Қалық Абдуллаұлының қайтыс болуына байланысты қайғырып көңіл айтады. Ол туралы жарқын естелік біздің жүрегімізде мәңгі қалады.

Қазақстанның энергетика және электрлендіру бірінші министрі - ұмытылмас Батуров Тимофей Иванович туралы естеліктер кітабын дайындау және басып шығару, еңбек сіңірген энергетиктердің мерейтойларын ұйымдастыруға қатысу, энергетиктердің іскерлік клубын құру - осының барлығы оның бастамаларының аз ғана бөлігі.

«Алматы электр станциялары» АҚ ұжымы Ардагер- энергетик Абдуллаев Қалық Абдуллаұлының қайтыс болуына байланысты қайғырып көңіл айтады. Ол туралы жарқын естелік біздің жүрегімізде мәңгі қалады.

Материал https://nomad.su/?a=15-200207120002 негізінде дайындалған