Қазақстан ұлттық парктері

Қазақстанның ең ғажайып және әдемі жерлері мемлекеттік ұлттық табиғи парктер аумағында орналасқан. Ұлттық парктер Қазақстанның табиғи көрікті жерлерін сақтау үшін құрылған. Олардың қорықтардан айырмашылығы, тек экологиялық туризм мен «жасыл демалыс» аясында туристердің кіруіне рұқсат етіледі. Бұл жергілікті билік тарапынан күзетілетін, қорғалатын және қауіпсіз табиғи аймақтар. Олардың аумағына кіру үшін экологиялық алым алынады. 

Қазақстанда барлығы 13 ұлттық табиғи парк бар (жақын арада тағы екеуін құру жоспарлануда).

Алматы обласының аумағында 5 ұлттық табиғи парктер орналасқан.

Іле-Алатау ұлттық паркі

Орналасқан жері: Алматы қаласының оңтүстігінде Іле Алатауының солтүстік беткейі.

Аумағы: 198 669 га, батысында Шамалған өзенінен шығысында Түрген өзеніне дейінгі ұзындығы – 120 км, ені – 30-35 км.

Іле-Алатау ұлттық паркі – Алматы қаласына жақын маңда орналасқан. Бұл Солтүстік Тянь-Шаньның таулары қаланы қоршап тұрған Іле Алатауы. 

Іле-Алатау ұлттық паркі мынадай табиғат объектілерінен тұрады: Түрген шатқалы, Түрген сарқырамасы (Қайрақ сарқырамасы, Аю сарқырамасы), Ассы биік үстірті, Ассы-Түрген обсерваториясы, Ассы өзені, Жаман үй шатқалы, Сарытау, Қызылауыз тау асулары, Бартоғай су қоймасы, Үшқоңыр биік таулы үстірті, Бутаков шатқалы (Бутаковка), Есік биік таулы көлі, Үлкен Алматы көлі (ҮАК). 

«Алтын-Емел» ұлттық паркі (ЮНЕСКО-ға енген)

Орналасқан жері: Іле өзенінің аңғарында, Іле өзені мен Қапшағай су қоймасы арасында, солтүстігінде Жоңғар Алатауының оңтүстік, батыс сілемдерінде, шығысында Ақтау бор тауларында.

Аумағы: 307 653 га. Алтын-Емел ұлттық паркі кең байтақ даласымен және экзотизмімен танымал Алматы облысының ең шөлді ұлттық паркі.

«Алтын-Емел» ұлттық паркі мынадай табиғат объектілерінен тұрады: Айғай құм, Ошақтас тас стелалары (Шыңғысхан дәуірінің ескерткіші), Ақтаудың бор таулары, Қатутау жотасы, Бесшатыр патша қорғандары (сақ дәуірінің қорымдары).

Шарын ұлттық паркі (ЮНЕСКО-ға енген)

Орналасқан жері: Алматы облысы Шарын өзені алқабы.

Аумағы: 127 050 га.   

Шарын – Алматы облысындағы ең танымал және туристер ең көп баратын ұлттық парк. Шарын ұлттық паркі Шарын өзенінің бойындағы «Қызғылт қамалдар» аңғарын, ежелгі Шаған тоғайы («Шарын шаған орман саяжайы»), Үлкен Бұғыты тау жотасы, сол маңдағы дадалы алқапты және Торайғыр тауы беткейлерін қамтиды.

«Көлсай көлдері» ұлттық паркі 

Орналасқан жері: Солтүстік Тянь-Шаньдағы Көлсай шатқалында, Күнгей Алатау мен Іле Алатауы жоталарының арасында, Алматы қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 330 км жерде.

Аумағы: Бірінші көл (төменгі Көлсай) – 1818 м биіктікте, ұзындығы 1 км, ені 400 м, тереңдігі 80 м. Екінші көл (орта Көлсай, Мыңжылқы) – 2252 м биіктікте, үш көлдің ең үлкені. Үшінші көл (жоғарғы Көлсай) – 2850 м биіктікте Қайыңды көлі – 1667 м биіктікте, ұзындығы – шамамен 400 м.

Көлсай көлдері – Алматы облысындағы ең көркем ұлттық парк. «Көлсай көлдері» ұлттық паркі Көлсай көлдері мен Қайыңды көлінен тұрады.

Жоңғар-Алатау ұлттық паркі (ЮНЕСКО-ға енген)

Орналасқан жері: Жетісу (Жетісу) Алатауы жотасының солтүстік беткейінде.

Аумағы: 356 022 га, ұзындығы – батыстан шығысқа қарай 300 км.

Жоңғар-Алатау ұлттық паркі – ең ірі және Алматы қаласынан ең қашық парк.

Жоңғар-Алатау ұлттық паркі жоғарғы және төменгі Жасылкөл көлдері, Сиверс алмасының жабайы бақтары (әлемдегі алма ағаштарының барлық мәдени сорттарының ата-бабалары) сияқты табиғат объектілерінен тұрады.