Маусым айының басында компания экологтары "#өзенде қоқысқа орын жоқ" қоқыс жинау бойынша экодесант өткізді
Қазақстанда 5 маусымда кәсіби мереке – экологтар күні атап өтіледі. Қазақстанда бұл күн Президенттің 2011 жылғы Жарлығымен бекітілген.
Үшінші жыл бойы "АлЭС" АҚ экологтары Алматы-Арасан шатқалындағы Проходная өзенінде көшпелі акция өткізіп келеді.
Адам өзінің қоршаған ортасын жасаушы болып табылады, ол оның физикалық тіршілігін ғана емес, сонымен бірге оған интеллектуалды, моральдық, әлеуметтік және рухани дамуына мүмкіндік береді.
– Бізді Проходная өзенінің көрінісі, қоқыс сөмкелері, пластикалық шыныаяқтар, сөмкелер мен табақтар, сынған әйнектер көңілімізді қалдырды. Біз оны "Өркениет байлығы" деп атаймыз. Пластиктен жасалған бұйымдардың орташа ыдырау уақыты 80-ден 700 жылға дейін екенін ескерсек, пластмасса жерге түсіп, ұсақ бөлшектерге ыдырап, өндіріс кезінде қосылған химиялық заттарды қоршаған ортаға тастайды деген алаңдаушылық бар, – деді Қоршаған ортаны қорғау басқармасының бас маманы Салтанат Жанахметова. – Мұны көргенде жүрегің ауырады екен. Өкінішке орай, адамдар өз істері туралы және өзен біздің әлемнің байлығы екендігі туралы ойламайды.
– Көшпелі акцияның күтілетін нәтижесі – біз Алматы тұрғындары мен жұртшылықтың назарын экология мәселелеріне, өзеннің жай-күйіне аударғымыз келеді. Проходня өзенінің арнасын тазалағаннан кейін біз мұнымен тоқтаған жоқпыз, тазартылатын аумақты ұлғайттық: 5-ГЭС бөгетіне көтерілдік, ол жердегі өзен арнасын да тазарттық. Көргенде қиын екен, адамдардың табиғатқа қаншалықты немқұрайлы қарайтыны көрінді. Қоқыс сөмкелері әр жерде тасталған, негізі қоқыс жәшіктері алыс емес. Акция қорытындысы бойынша экодесант 3 сағат ішінде жиырма 160 литрлік қоқыс жинады, – деді Қоршаған ортаны қорғау басқармасының бас маманы Елена Сильвестрова.
– Пластикалық қоқыстардан келетін зиян бір қарағанда әлдеқайда көп. Сонымен қатар, жыл сайын көбірек пластик шығарылады, ресми мәліметтерге сәйкес, соңғы онжылдықта ол соңғы жүз жылдағыдан көп өндірілді. Бұл планетаға барлық жағынан әсер ететін шынымен үлкен проблема тудырады.
– Егер адамдар бір реттік пластиктен жасалған бұйымдарды, мысалы, целлофан пакеттері мен пластикалық бөтелкелерді пайдалануды тоқтатпаса, 2050 жылға қарай Дүниежүзілік мұхитта балыққа қарағанда пластик көп болады, – дейді БҰҰ Қоршаған ортаны қорғау бағдарламасының (ЮНЕП) мамандары.
Біз қалай көмектесе аламыз? Әр адамға өз әдеттерін сәл қайта қарау жеткілікті:
– пластикалық пакеттерді пайдаланбауға тырысу. Дүкенге матадан жасалған азық-түлік сөмкесімен баруға, ал тағамды қағаз пакеттерге орауға болады;
– бір рет қолданылатын пластикалық ыдыстарды пайдаланбау;
– пластикалық бөтелкелерде су сатып алмаңыз, қайта пайдалануға болатын контейнер алу және оны өзіңізбен бірге немесе ыстық сусындармен термос алып жүру.
Француз географы мен әлеуметтанушысы Жан Жак Элизе Реклюдің "Өзендер өз толқындарында халықтың тарихы мен өмірін алып жүреді", деген сөздерін ұмытпайық. АлЭС экологтары адамдарды өзендердің тарихы мен өмірін жердегі барлық нәрсеге жеткізуі үшін оларды таза ұстауға шақырады.