Толығырақ

25.01.2021

Қазақстандағы жел энергиясы көздерінің дамуын жасаушы және роторлы жел турбинасының өнертапқышы

Танымал қазақстандық өнертапқыш Альберт Болотов 2021 жылдың 24 қаңтарында 86 жасында ұзақ аурудан кейін дүниеден өтті. Қазақстанда ғана емес, одан тыс жерлерде де ірі ғалым-энергетик, өнертапқыш - Болтовтың роторлы жел турбинасының авторы, Қазақстандағы жел энергиясы көздерінің алғашқы құрушысы қайтыс болды.                Альберт Васильевич Болотов 1934 жылы 15 қыркүйекте дүниеге келген. 400-ден астам ғылыми мақала мен өнертабысқа 106 авторлық куәліктің авторы.

Қазақстан Республикасы Ұлттық инженерлік академиясының (ҚР ҰИА) академигі, ҚР ҰИА президиумы жанындағы жоғары кеңестің мүшесі, Алматы энергетика институтының тұңғыш ректоры, техника ғылымдарының докторы, профессор болды. Өмірінің соңғы жылдары «Қазатомөнеркәсіп» АҚ Жоғары технологиялар институты жанындағы баламалы энергетика зертханасының бастығы лауазымын атқарды.

Ол Қазақстандағы жел энергиясы көздерінің дамытып, роторлы жел турбинасын ойлап тапқан.

Нұр-сұлтан әуежайы жолында қуатты жел турбинасы орнатылды

Бірегей роторлы жел турбинасының авторы Альберт Болотов желдің қыр-сыры жөніндегі білімін адамзаттың игілігі үшін қалай пайдалану керектігін білді.

Қуаты 1-ден 5 кВт-қа дейінгі жел электр станциялары жиналатын жел турбинасының модульдері

Альберт Болотов жел адамзатқа берілген үлкен игілік деп атады.

«Егер күн жарық пен жылу болса, онда жел таза ауа, өмір сүру ортасына жақсы әсер етеді. Жел құрғақ жерде ылғал әкеледі, жел көп жерде жаңбыр жауады. Табиғат тепе — теңдігінде жел жақсы құбылыс, өйткені ол құрылымдардың беріктігін бақылайды және тепе-теңдік әкеледі», - деп атап өтті инженер және ғалым.

Желді пайдалану энергетикадағы басты идея болып табылады, өйткені ол биологиялық өмір үшін қажетті компонент − оттегіге қол жетімділік ретінде барлығына энергия ресурстарына тең қол жетімділікті қамтамасыз етеді.

«Бұл нені білдіретінін түсіну үшін желді сезіну керек, оны пайдалану орнына жеткізу үшін ешқандай ресурс қажет емес, қоршаған ортаның зияны жоқ энергиясы болып табылады және қазір саясаткерлерден тыс өркениеттің болу мүмкіндігін анықтайды. Жел - бұл саяси жан-жалдан босатылған жалғыз энергия көзі; ешкім желді иемдене алмайды, оны бағалап, бағасын көтере алмайды, өзге елдерге басқа бағамен сата алмайды: оның құны жоқ, тәуелсіз. Жер бетінде энергоэкологиялық тепе — теңдікке қол жеткізу үшін адамзаттың жалпыға ортақ еркі қажет», - деп түсіндірді Альберт Болотов.

Қазақстанда қазірдің өзінде Болотов қондырғыларының 50-ден астамы жұмыс істейді. Олар республиканың әр түрлі климаттық зоналарында орналасқан және кез келген жел жүктемесін, күн сәулесінің кез келген қарқындылығын энергияға түрлендірудің түрлі нұсқаларын көрсетеді.

БЖРТ Жалаңашкөл станциясында, Жоңғар қақпасының «аузында», Астанада – «Орман кордонында» қызмет етеді. БЖРТ көбі Ресейде жұмыс істейді.

«Алматы электр станциялары» АҚ ұжымы Альберт Васильевич Болотовтың қайтыс болуына байланысты қайғырып көңіл айтады. Ол туралы жарқын естелік біздің жүрегімізде қалады.

Материалдар дереккөзі: https://www.zakon.kz/145277-proshhe-dostuchatsja-do-solnca-i-vetra.html, https://ru.sputnik.kz/society/20210124/16112825/Skonchalsya-izvestnyy-kazakhstanskiy-izobretatel-Albert-Bolotov.html