- Толығырақ
- 06.02.2020
АЛМАТЫЛЫҚТАР ТАЗА АУАНЫҢ НАШАРЛАУЫНА АЛАҢДАУЛЫ
Алматыда жылу мен электр энергиясының шамамен 50%-ын қамтамасыз ететін, алайда ауаны ластаудың басты көздерінің бірі болып табылатын 2-ЖЭО-ні жаңғырту үшін не істелмек.
Фото: «АлЭС» АҚ баспасөз қызметі 6 ақпан 2020, 10: 39
Алматылықтар қалалық энергетикалық кешен құрылымындағы ең ірі 2-ЖЭО атмосфераға шығарылатын шығарындыларды барынша азайта отырып, жаңғыртылуын тағатсыздана күтуде. 2017 жылы ҚР Тұңғыш Президенті бұл мәселені тапсырған болатын. zakon.kz журналистінің жылу электр станциясының толық жаңаруы қашан болады және ол үшін не қажет деген сұрақтарына «АлЭС» АҚ Қоршаған ортаны қорғау басқармасының бастығы Рамиль Галиев жауап берді.
Бұл мәселе энергетиктер үшін оңай емес: 2-ЖЭО Алматының орталықтандырылған жылумен жабдықтау аймағы мен электр энергиясының шамамен 50% - ын қамтамасыз етеді және шынында жаңғыртуды қолға алмас бұрын, жаңа станцияның құрылысын салу немесе қайта құру кезеңінде өндірілетн жылу мен электр энергиясының көлемін орнын қалай толтырамыз. Өндірісті тоқтатуға болмайтыны анық. Алматы Энергия кешенінің қалған объектілері жылу мен электр энергиясы көлемінің екінші жартысын жеткізе отырып, өз мүмкіндіктерінің шыңында жұмыс істейтіндіктен, мұны жасай алмайды. Бұл бірінші аспект, - деді Рамиль Галиев.
Спикер екінші аспект ретінде инвестиция, күрделі жұмсалымды атады. Ол сараптамалық бағалаулар бойынша 2-ЖЭО жаңғыртуға 99-дан 560 млрд теңгеге дейін қаржы қажет екенін атап өтті. Бұл жобаны кім қаржыландырады деген мәселе туындайды. Мемлекеттік бюджет, қала ма, әлде «Самұрық – Энерго» АҚ ма? «АлЭС» АҚ-да мұндай қаражат жоқ. Егер нарық немесе банктерге жүгінсек, онда қайтару мәселесі туындайды. Нарықтық механизм-тарифтер арқылы. Есептеулер бойынша, 2-ЖЭО-ны жаңғырту қала тұрғындары үшін тарифке де әсер етеді, бұрынғы тариф 2 еседен астам өседі. Яғни, бұл мәселені тек «АлЭС» АҚ немесе «Самұрық-Энерго» АҚ күшімен шешу мүмкін емес. Сол себепке орай, бұл мәселе Әкімдік, Үкімет деңгейінде қаралуда.
2-ЖЭО станциясының конструктивтік ерекшеліктерін түсіне отырып, «АлЭС» АҚ тапсырысы бойынша 2018 жылы жобалау ұйымы алдын ала техникалық-экономикалық негіздеме әзірледі, онда жобаны іске асырудың 4 нұсқасы қаралды:
- қолданыстағы станцияны газға көшіру;
- жаңа газ станциясының құрылысы;
- бу-газ турбиналық қондырғылар салумен 2-ЖЭО-ны кеңейту;
- газ тазалау жабдықтарын ауыстыра отырып, қолданыстағы сегіз энергетикалық қазан агрегатын қайта жаңарту.
Мен жобаларды іске асыру құнының ауқымын келтірдім. Енді қала мен сарапшыларға ТЭН таңдау керек. Жоғарыда аталған мәселелер шешіліп, жобаны таңдау жасалған кезде біз оны іске асыруға кірісеміз, – деп атап өтті спикер.
Ол соңғы 15 жыл ішінде Алматының барлық энергокешені үнемі жаңғыртылып отырғанын айтты. Сонымен, 1-ЖЭО 2017 жылы газға көшірілді. Станция 2016 жылмен салыстырғанда 2019 жылы атмосфераға зиянды заттардың шығарындыларын 47% - ға (534 тонна) қысқартты. Барлық батыс жылу кешені (қазандықтар) пайдалану басталғаннан бері газды пайдаланады.
2-ЖЭО-ға келетін болсақ, Рамиль Галиевтің айтуынша, станция Екібастұз көмірінде 1987 жылдан бері жұмыс істеп келеді. Көмірдің сапасы МЕМСТ – пен белгіленген және Екібастұз қимасында да-Шығыс бақылауы, сондай – ақ 2-ЖЭО -кіріс бақылауы бақыланады. Ол нормативтік-техникалық құжаттаманың, оның ішінде күлдің барлық талаптарына сәйкес келеді. Мұны тұрақты негізде жүргізілетін барлық экологиялық сараптамалар растайды.
Алайда, біз көмірдің экологиялық таза отын емес екенін түсінеміз. Сондықтан станция үнемі жаңартылып отырады. 2007 жылдан бастап 2012 жылға дейін 1-ЖЭО-1 және 2-ЖЭО барлық қазан агрегаттары тиісінше 99,2% және 99,5% тазалау дәрежесімен тазалау құрылыстарымен жабдықталған. Сондай-ақ, ең жақсы қол жетімді технологияларға сәйкес қыздырғыш құрылғыларды жаңарту жүргізілді. Нәтижесінде АлЭС жиынтық шығарындылары 2007 жылғы 50 мың тоннадан 2018 жылы 37 мың тоннаға дейін төмендеді, бұл 26% – ды құрайды, - деді спикер.
Сондай-ақ, ол 2-ЖЭО жаңғырту жобасын іске асырудың «Жол картасы» әзірленгенін және Алматы қаласының әкімдігі «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ-мен ынтымақтастық туралы Меморандумға қол қойғанын айтты, ол 2-ЖЭО қайта құру мәселесін қамтиды. Сондай-ақ, «ҚазЭнергоөнеркәсіптікҒЗЖІ» АҚ-мен жаңғырту мерзімдерін айқындайтын 2-ЖЭО жаңғырту жобасының техникалық-экономикалық негіздемесін әзірлеу бойынша шарт жасалды. ТЭН алдын ала қорытындылары 2020 жылдың бірінші жартыжылдығында қала жұртшылығына ұсынылатын болады.
Бұдан басқа, «Интергаз Орталық Азия» компаниясы 2-ЖЭО газбен жабдықтау үшін газ құбырларын қосуға техникалық шарттар ұсынды. Рас, бұл үшін қосымша шығындар қажет. Бірақ 2-ЖЭО табиғи газды жағуға көшіру кезінде атмосфераға шығарындылардың жылдық саны 29 мың тоннаға (94% - ға) - жылына 2 мың тоннаға дейін азаяды.
